آرتروز زانو

Details

Written by مهدیه جعفری

تخریب پیشرونده مفصل در جامعه ما به نام آرتروز معروف است.آرتروز مفصل زانو، شایع ترین بیماری تخریبی از میان مفاصل بدن می‌باشد.میزان ابتلا در خانم‌ها نسبت به آقایان بیشتر است. آرتروز یک بیماری تخریبی در مفصل است که از آن به بیماری مفصلی پیشرونده یاد می‌شود.از این بیماری به نام‌های استئوآرتریت و استئوآرتروز نیز یاد می کنند.با توجه به اینکه بیماری با افزایش سن پیشرفت می‌کند به آرتریت پیری نیز معروف است.

با گذر زمان، مفصل زانو که به آرتروز مبتلا شده است، شکل نرمال خود را از دست می‌دهد. علاوه بر این، ممکن است در لبه‌های مفصل بیمار دچار خار (اسپرز یا زائده) استخوانی شود. همچنین این بیماری باعث می‌شود که تکه‌های استخوان یا غضروف از مفصل جدا می‌شود و در فضای مفصل شناور می‌گردند و این مساله باعث آسیب دیدگی و درد بیشتر می‌شود.

نشانه‌ها وعلایم آرتروز زانو عبارتند از:

§         درد: مفصل شما در طول حرکت یا پس از آن دچار درد می شود.

§         التهاب: مفصل شما با حتی با وارد کردن فشار کم، دچار التهاب می‌شود.

§         سفتی و خشکی مفصل زانو: سفتی و خشکی زانو هنگام بیدار شدن از خواب در صبح

§         از بین رفتن انعطاف پذیری: دامنه حرکتی مفصل محدود می شود و فرد مانند گذشته نمی تواند زانو را در تمام دامنه حرکتی، تکان دهد.

§         احساس سائیده شدن: بیمار در هنگام استفاده از مفصل صدای سائیده شدن و تق تق زانو را می‌شنود.

§         خار استخوان: این تکه‌های اضافی استخوان که شبیه برآمدگی‌های سفت هستند، دور مفصل آسیب دیده به وجود می‌آیند.

علت

§         پارگی مینیسک به خوبی درمان نشده

§         از بین رفتن مینیسک زانو

§         شکستگی استخوان

§         زانو پرانتزی یا کجی زانو

§         وراثت

§         رشد غیرعادی لگن

§         بی حرکت بودن برای مدتی طولانی

§         استفاده بیش از حد و غیرعادی از مفصل زانو

§         التهاب یا عفونت مزمن

تشخیص

تشخیص زود هنگام آرتروز زانو باعث جلوگیری از آسیب دیدگی دائمی می‌شود. آرتروز معمولا با بررسی سابقه پزشکی و معاینه زانو تشخیص داده می‌شود. تصویربرداری با اشعه ایکس در کنار آزمایشات تصویربرداری دیگر از قبیل ام آر ای برای تشخیص موثر است. تصاویر اشعه ایکس، باریک شدن فضای بین استخوان‌ها، شکل گیری خار استخوانی  و کیست‌ها را می‌توانند نشان دهند.  تصاویر ام آر ای وقتی توصیه می‌شود که تصاویر اشعه ایکس دلیلی مشخص برای درد مفصل زانو  ارائه نکند یا وقتی که تصاویر اشعه ایکس نشان دهد که بافت های دیگر مفصل ممکن است آسیب دیده باشد.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی نقشی حیاتی در درمان آرتروز زانو بدون انجام جراحی دارد. فیزیوتراپی برای تسکین درد و بهبود دامنه حرکتی، استحکام و بهبود عملکرد مورد استفاده قرار می‌گیرد. پس از یک یا دو جلسه فیزیوتراپی، اثرات مثبت آن را مشاهده خواهید کرد.

فیزیوتراپیست های ما نحوه محافظت از زانوی مبتلا به آرتروز را به بیماران آموزش می‌دهند. ما برای بهبود دامنه حرکتی زانو از ورزش‌های استقامتی استفاده می‌کنیم. فیزیوتراپیست ما همچنین ورزش‌های استقامتی لگن و زانو را آموزش می‌دهند تا به ثابت نگه داشتن زانو کمک کنند و باعث محافظت بیشتر مفصل در برابر ضربه و فشار ‌شوند.

ورزش برای بهبود آرتروز زانو بسیار مفید است زیرا عضلات قوی پا از زانو پشتیبانی می‌کنند و ضربه را قبل از رسیدن به زانو جذب می‌کنند. تقویت عضلات چهار سر ران باعث افزایش گردش خون در مفصل زانو می‌شود، تغییرات بیوشیمیایی مفیدی را در مایع مفصلی زانو تحریک می کند و ویژگی‌های روان سازی آن را بهبود می‌بخشد. ورزش همچینن دامنه حرکتی مفصل زانو را بهبود می‌بخشد. با این حال، در بیماران مبتلا به آرتروز زانو که زانوهای هم ترازی ندارند، گاهی اوقات استحکام بیش از حد عضلات چهار سر ران باعث وخامت شرایط می‌شود. متخصصین ما در این مرکز می‌توانند تشخیص دهند که آیا زانوهای شما به خوبی هم تراز می‌شود و ورزش‌های مخصوص زانو برای شما مفید هستند یا خیر. 

 

یک سری تمرین برای کاهش درد ناشی از آرتروز:

خم کردن زانو

روی زمین بنشینید و پاها را در مقابل خودتان دراز کنید و در کنار هم قرار دهید. برای حمایت بدن ، دست ها را در پشت بدن روی زمین قرار دهید.پاشنه ی پای راست را روی زمین بکشید و به سمت باسن ببرید تا حدی که در ناحیه ی ران احساس کشش کنید.در این حالت ۵ ثانیه توقف کنید و پا را بآرامی به حالت اول باز گردانید.سپس چند ثانیه استراحت کنید.این تمرین را ۱۰ بار تکرار کنید.تمام مراحل را برای پای دیگر انجام دهید.

غلتک زانو  

بر روی زیر انداز یا یک پد ورزشی به پشت دراز بکشید زانوها را خم کنید و کف پاها را روی زمین بگذارید و دست ها را در کنار بدن روی زمین بگذارید و به بالا نگاه کنید.زانوها را با هم و به آرامی به سمت راست بیندازید تا جایی که در پهلو و پشت احساس کشش کنید. ۵ ثانیه در همین حالت بمانید و سپس بآرامی به حالت اول باز گردید و زانوها را به سمت چپ بیندازید.این تمرین را ۱۰ بار متناوی انجام دهید.

به پشت بلند کردن ران  

 به شکم بر روی یک پد ورزشی دراز بکشید و پاها را در کنار هم قرار دهید  و دست ها را جهت حمایت بدن زیر چانه قرار دهید.به زمین نگاه کنید.حال پای راست را بحالت صاف به پشت ، حدود ۵ تا ۱۰  سانتینتر از روی زمین بلند کنیدچند ثانیه توقف کنید و پا را بحالت اول باز گردانید. ۵ بار این تمرین را تکرار کنید و تمرین را برای پای چپ نیز انجام دهید.

بلند کردن پهلویی پا  

بر روی یک پد ورزشی به پهلو دراز بکشید و برای حمایت دستتان را در زیر سر قرار دهید. پاها را صاف کنید و بآرامی پای بالایی را بلند کنید تا پاها از هم باز شود. تا جایی باز کنید که احساس ناراحتی نکنید.چند ثانیه در این حالت توقف کنید و سپس بآرامی به حالت نخست باز گردید . این تمرین را ۲۰ بار تکرار کنید و در مرحله ی بعد به پهلوی مقابل دراز بکشید و همین تمرین را برای پای دیگر انجام دهید.