- توضیحات
-
نوشته شده توسط مهدیه جعفری
حتما شما هم دیده یا شنیده اید که فردی به صورت ناگهانی دچار فلج نیمه صورت می شود به طوریکه موقع خنده یا صحبت کردن نصف صورت کمتر حرکت می کند و نیمه سالم به سمت مقابل منحرف میشود.
فلج صورت که از آن با عنوان فلج محیطی صورت هم یاد می شود از جمله شایعترین بیماریها در جهان است که به دلایل مختلف از قبیل تصادف، ضربه، قرار گرفتن در معرض آبوهوای بسیار گرم یا سرد، ابتلا به ویروس و هر آنچه عملکرد ریشههای عصبی این ناحیه را مختل کند و یا مشکلات گردش خون بهوجود میآید، اما در بسیاری از موارد دلیل آن ناشناخته است. براساس آمار ارائه شده از سازمان جهانی بهداشت از هر 5 هزار نفر در جهان، یک نفر به این بیماری مبتلا میشود. این بیماری که خیلی آرام و بیصدا به سراغ بیمار میآید از جمله بیماریهایی محسوب میشود که علاوه بر درگیر کردن بخشی از اعضای بدن به لحاظ روحی و روانی بیمار را تحتتاثیر قرار داده و به مرور برخی بیماریهای روحی از قبیل افسردگی و اضطراب را در او ایجاد میکند. زیرا این بیماری جذابیت، جذابیت و شادابی صورت بیمار را نشانه میرود.
فلج عصب صورت میتواند افراد را در هر سن و با هر جنسیتی درگیر خود نماید. این بیماری ناگهانی اتفاق می افتد و نیمی از صورت دچارفلج شل شده و کج می شود و به سمت مخالف منحرف می شود. بنابراین اگر ماهیچه سمت چپ لب درگیر باشد، لب به سمت راست کشیده می شود و آن قسمت از فک و گونه نیز تحت تأثیر قرار می گیرد .این بیماری عضلات بالا برنده ابرو، عضلات نزدیک چشم، عضلاتی که عامل لبخند زدن هستند و نیز عضلاتی که باعث باز و بسته شدن دهان بیمار میشوند را تحت تاثیر قرار می دهد.
غالباً فلج صورت به صورت ناگهانی در افراد بروز میکند. به این ترتیب که فرد شب به خواب میرود و صبح که بیدار میشود احساس میکند به صورت جزئی با حرکت نکردن عضلات صورت در یک طرف صورت روبه روست یا علائم سرماخوردگیدارد. درصورتی که این اختلالها بهصورت همزمان در فردی مشاهده شد بهتر است در نخستین فرصت به پزشک مراجعه کرده و برای درمان اقدام کند.
بسیاری از مردم در جهان در ماههای سرد سال به این بیماری دچار می شوند. به این ترتیب که با قرار گرفتن در معرض هوای سرد به بی حسیعضلات صورت و عدمحرکت آنها مبتلا می شوند. بنابراین این افراد باید سعی کنند در زمانهایی که در معرض هوای سرد قرار دارند صورت خود را با کمک شال یا دستمال از برخورد مستقیم با جریان هوای سرد، محافظت کنند. البته گاهی هوای خیلی گرم نیز موجب بروز این اختلال می شود. بنابراین باید عضلات صورت را از قرار گرفتن در معرض آب و هوای بسیار گرم یا بسیار سرد هستند، جلوگیری کرد.
علایم و نشانه ها
- ضعیف یا فلج شدن نیمی از صورت بطور ناگهانی که باعث مشاهده افتادگی در این ناحیه شود. این مسئله نشانه اصلی ابتلا به این بیماری است. در این حالت ممکن است بیمار در رابطه با بستن چشم خود در یک طرف صورت مشکل داشته باشد.
- آب ریزش دهان
- مشکلات چشم همچون اشک بیش از حد یا خشکی چشم
- از دست دادن توانایی مزه کردن
- درد در ناحیه چشم یا پشت آن
- بی حس شدن ناحیه آسیب دیده در صورت
- افزایش حساسیت فرد به صدا
درمان
همان طور که شدت و علائم بیماری بین افراد مختلف متفاوت خواهد بود، زمان بهبود کامل نیز نامشخص است. معمولا ۸۰ تا ۹۰ درصد افرادی نیز که فلج کامل یک طرف صورت دارند، به طور کامل بهبود می یابند اما ۱۰ تا ۲۰ درصد نیز درجاتی از فلج را همیشه خواهند داشت.
استفاده از کورتون در روزهای اول ابتلا که التهاب عصب در حال بیشتر شدن است مفید است.
مراقبت از چشم بسیار مهم است. باید با استفاده از اشک مصنوعی از خشک شدن قرنیه یشگیری کرد. با بستن پلک یه کمک پد چشمی یا یک گاز تمیز هنگام خواب و نیز استفاده از عینک محافظ هنگام عبور از خیابان و جاهای پرگرد و خاک از آسیب قرنیه جلوگیری میشود.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی با اهداف ذیل برنامه ریزی می شود
- افزایش دامنه حرکتی عضلات بیمار
- بهبود کنترل حرکتهای صورت
- بهبود احساسات صورت (بیمار به دلیل ابتلا به این بیماری دچار بی حسی نصف صورت می شود).
- بهبود حرکتهای چشم
- باز گرداندن شما به فعالیتهای عادی در ارتباط با صحبت کردن، غذا خوردن، و بستن چشمها در حداقل زمان ممکن
با فیزیوتراپی و ورزش و حرکت دادن به صورت و پلکها بایستی مانع ضعبف و لاغر شدن عضلات صورت گردید. به هر حال عصب عملکرد خودرا پیدا خواهد کرد ولی نباید گذاشت در این مدت صورت لاغر و به اصطلاح کج شدن ماندگاری پیدا کند.
تحریکات الکتریکی، لیزر درمانی، تمرینات عضلات صورت و ماساژ جز اصلی و اساسی درمان این بیماران می باشد.
ماساژ
ماساژ نقطه های گیجگاهیدر 2 طرف سر از جمله نقاطی است که ماساژ دادن آن در طول روز 2 تا 3 بار بهمدت 2 دقیقه توسط درمانگران توصیه شده است.
درمانگران ماساژ، نقطه میان 2 ابرو را نیز برای بهبود حرکات چشم ، پلکو عملکردهای مناسب آن توصیه می کنند. این نقطه را 2 تا 3 بار در روز هر بار بهمدت 2 دقیقه ماساژ دهید.
برای افزایش میزان حرکت پره های بینی فشار دادن نقاط کنار پره بینی نیز بسیار مؤثر است.
افرادی که به دلیل ابتلا به فلج صورتقادر به خندیدن نیستند و اعصاب دور لب آنها دچاراختلال حرکتیشده است با ماساژ دادن نقاط اطراف لب در خلاف جهت عقربه های ساعت می توانند به بهبود خود کمک کنند.
ماساژ صورت از گوشه لب به سمت گوش بسیار کمک کننده است.
تمریناتی برای درمان فلج بلز